Wanneer is een boek aan een nieuwe vertaling toe?

maandag 28 september, 2020

Vorige maand stond in de Volkskrant een artikel over het vertalen van een boek: 

Te ouderwets, te slordig, te letterlijk of juist te vrij: er bestaan allerlei redenen om een boek opnieuw te laten vertalen. Vaak is het een kwestie van smaak, van heersende normen: taal verandert, en daarmee veranderen ook onze opvattingen over wat leesbaar Nederlands is. Soms verandert de (wetenschappelijke) visie op een boek en komen nieuwe inzichten in de bestaande vertaling niet uit de verf. Of een vertaler denkt gewoon dat hij het beter kan dan zijn voorganger […] 

Hoe werkt dat eigenlijk bij bibliotheekboeken?

Hoe werkt dat eigenlijk met titels die ook in de collectie van de bibliotheek zijn opgenomen, ontvangt een bibliotheek dan ook automatisch een vertaling? We vroegen het aan Anne, onze Expert Collectie & Informatie. 

Anne: “Nee, wij ontvangen nieuwe vertalingen niet automatisch in de bieb. Zo vaak gebeurt het trouwens niet hoor, dat iets opnieuw vertaald wordt. Als het al gebeurt, dan betreft het vaak teksten waarbij het echt om de taal gaat, bijvoorbeeld toneelstukken en al redelijk oude teksten. Dit is het proces: elke week stuurt de Nederlandse Bibliotheekdienst naar alle openbare bibliotheken een pakket aan nieuw verschenen boeken, dit kunnen ook herdrukken zijn. Elk boek is voorzien van een recensie. Bibliotheken besluiten daarna welke boeken aangeschaft worden en hanteren daarvoor hun eigen criteria, zoals beschikbaar budget, werkgebied, doelgroep, vraag van publiek et cetera.  

Als er een herdruk van een boek verschijnt en er iets in de tekst is gewijzigd, dan wordt in de recensie de reden van herdruk genoemd, dit kan bijvoorbeeld gaan om een nieuwe vertaling. 

De bibliotheek kijkt dan of de vorige druk in de collectie aanwezig is en of het noodzakelijk is om deze te vervangen.”