Online zoeken, een zoektocht op zich

Zoeken op Google is voor veel mensen (vooral jongeren) vanzelfsprekend. Logisch ook want met Google kun je razendsnel de meest uiteenlopende informatie vinden. En niet alleen dat. Je kunt ook zoeken naar een songtekst of specifieke woorden of zelfs hele zinnen vertalen. Maar als je niet gewend bent om online te zoeken, kan dat best ingewikkeld zijn. Expert Karin Saris vertelt je hoe je slim kunt zoeken op internet.

Bij de bibliotheek organiseren we regelmatig workshops en cursussen om je op weg te helpen met de computer en ook met online zoeken. Elke dinsdagochtend is er een gratis digi-inloopspreekuur van 10:00 – 12:00 uur in de bibliotheek. Daar kun je alle vragen stellen die je maar kunt bedenken.

Expert Karin Saris was onlangs in de bieb en vertelde de aanwezigen hoe je kunt zoeken op Google en andere zoekmachines. In deze factsheet lees je (naar aanleiding van deze workshop) meer informatie over online zoeken. Voor de kenners zijn er leuke suggesties, leer bijvoorbeeld hoe je woorden kunt uitsluiten of een ontbrekend woord in een zin juist kan zoeken.    

Best ingewikkeld

Online informatie zoeken gaat over het invoeren van de juiste zoekwoorden en de juiste combinaties van woorden. Als je de resultaten krijgt, is het belangrijk om te kijken of je er wat aan hebt en of de site die aangeboden wordt, betrouwbaar is. Internet is geen encyclopedie. Online vind je een wereld aan feiten, maar ook meningen, grappen, verkooppraatjes en valse informatie. Ook verandert internet snel. Daarom is het belangrijk om goed te kijken naar wat je vindt.

We beginnen met een aantal tips voor als je gaat zoeken:

• Zoeken doe je met trefwoorden. Geen hele zinnen. Typ meerdere zoektermen in het zoekvak voor betere resultaten. 2 tot 5 zoektermen werken het best. Zet tussen de woorden een spatie.
• Leidt de zoekopdracht niet tot het gewenste resultaat? Gebruik dan synoniemen, woorden die (ongeveer) hetzelfde betekenen.
• Denk na voor je gaat zoeken!  “Bank” heeft meerdere betekenissen, dus zoek liever op “zitbank” of juist “bank geld” of “geldzaken” of “lenen” of “rekening”
• Controleer je spelling. Is het woord goed gespeld? Zelfs bij spelfouten geeft Google vaak de goede suggesties weer.
• Typ liever niet een vraag of zin in (hoewel Google dat tegenwoordig steeds beter herkent), maar het belangrijkste woord (of de twee of drie belangrijkste woorden) uit de vraag of zin.
• Vaak doet Google meteen wat suggesties voor zoekwoorden. Als ze niet kloppen hoef je dit niet weg te halen, blijf gewoon doortypen. Klopt de suggestie wel, dan wijs je de suggestie aan en klik op je muis of druk op enter.
• Ook geeft Google vaak een lijstje onderaan de pagina met gerelateerde zoekopdrachten, zoekopdrachten die lijken op de zoekopdracht die je eerder invulde.
• Als je boven in het zoekvak begint te typen, verschijnt er algauw een lijstje met suggesties van Google. Staat er iets van uw gading bij, klik er dan op om er naartoe te gaan. Maar let wel op, vaak zijn de eerste resultaten advertenties. Die zien er net anders uit dan de ‘gewone’ resultaten. Dus scrol eerst een beetje naar beneden.

Woordbetekenis analyse door Google

Het woord “laat” kan in 3 verschillende betekenissen voorkomen, afhankelijk van de context.

Zoek liever op: “tijd” “tokio”

Zoek liever op: “zon in je hart”

Zoek liever op: “oude” “fiets” “afdanken” of “oude” “fiets” “parkeren”

Tips voor insiders

Soms is het fijn om iets specifieker te zoeken:

• Je kunt bijvoorbeeld woorden uitsluiten met een – teken. Bijvoorbeeld: zoek naar “jaguar” “snelheid”  “–auto” / “-youtube”, “-voetbal”, “-wiki”, -…
• Je kunt zoeken naar een heel precieze tekst, zoek naar “hoogste gebouw” dat kan handig zijn als je een zin hebt waarvan je wilt weten waar het vandaan komt.
• Soms wil je juist een zin opzoeken waar een woord ontbreekt. Zet dan een * op de plaats van ontbrekend woord
• Zoeken op een specifieke site kan door “site:seniorweb.nl” toe te voegen
• Het ene en/of het andere zoekwoord (een of beide zoekwoorden) vinden, doe je met “or”
• Zoek je een bepaald soort bestand: typ “filetype:pdf / jpg, mp3, mp4”. Overigens kun je ook bovenaan op de filters klikken: “Alle”, “Afbeeldingen”, “Shopping”, “Maps”, “Video’s”. Of kies nog andere filters bij: “Meer” of “Tools”

Check voor je klikt!

Kijk naar de naam van de website, lees de beschrijving en kijk ook op welke URL je klikt. Past het wel bij je zoektocht? En is de site betrouwbaar? Een keertje klikken kan geen kwaad, want je bent zo terug als het niet de site is waar je naar zoekt. Op de site kun je onderstaande webcheck gebruiken om te zien of de site of het wel de juiste is.

Webcheck – na de klik

• Heeft de site een duidelijke naam?
• Is de site eenvoudig te gebruiken? (menu, indeling, webadres)
• Staat er veel reclame op de site?
• Is de informatie actueel?
• Wat is uw eigen mening over deze site?

Wat je ook kunt doen is controleer of er een slotje voor het webadres staat, dan is het zeker een veilige site. Goede en fijne website gevonden? Prima! Zo nee, even verder kijken naar andere/betere websites.

Er is meer dan Google!

DuckDuckGo is een zoekmachine die informatie van veel bezochte sites (zoals Wikipedia) gebruikt om traditionele internet zoekresultaten te verbeteren. De zoekmachine beoogt een betere privacy voor gebruikers te geven en poogt ook vooringenomenheid te voorkomen. Verder kun je ook rechtstreek zoeken in Wikipedia en ook Startpagina.nl geeft al meer dan 20 jaar een overzicht van handmatig geselecteerde links van relevante en betrouwbare Nederlandse websites.

Meer informatie? Zoek het eens op via Google of DuckDuckGo. Woordsuggesties:
“slimmer zoeken internet”. Succes! 

(Deze factsheet maakten we op basis van de informatie en tips uit de hand-out van een presentatie van Karin Saris begin 2022 over slimmer zoeken op internet.)